Is er een verschil tussen werken in het speciaal basisonderwijs en regulier basisonderwijs?
Het verschil zit vooral in de populatie van de kinderen. Speciaal Basisschool Boulevard 410 kent een breed aannamebeleid en heeft kinderen met een IQ uitlopend van 55 tot 120. Er is vaak sprake van een leer- en/of gedragsprobleem en dit vereist bij elk kind een individuele aanpak om alles eruit te kunnen halen wat erin zit. Ook heb je als leerkracht veel contact met externe instanties. Als leerkracht zit Marieke veel om tafel met o.a.: de logopedist, de motorisch therapeut, de maatschappelijk werker, de onderwijsondersteuner van SWV de Eem. Regelmatig heeft Marieke multidisciplinair overleg, waarin zij met alle betrokkenen inclusief de schoolarts om tafel zit. Vanuit verschillende kanten wordt het kind bekeken. En dit houdt niet op bij de school, maar ook de thuissituatie telt mee. Om het beste uit het kind te kunnen halen moet er één lijn
getrokken worden op school en thuis. Want ook thuis gaat de speciale begeleiding van het kind door. In het speciaal basisonderwijs is samenwerking met de ouders/verzorgers van het kind zeer belangrijk. Heel belangrijk is hier niet aan voorbij te gaan. Voor ouders is het vaak moeilijk te accepteren dat zijn/haar kind naar het speciaal basisonderwijs gaat. Vooral als het van het regulier onderwijs komt. Helaas is het beeld van speciaal basisonderwijs vaak nog negatief. Want eenmaal op het speciaal basisonderwijs zien zij hun kind opbloeien. Niet alleen op school, maar ook thuis. Marieke vertelt: “Voordat ouders geaccepteerd hebben dat hun kind op het speciaal basisonderwijs zit, is vaak een lange weg te gaan.”
Wat denk jij de andere leerkrachten te kunnen bieden?
Aan andere leerkrachten zou ik willen vertellen dat het plezier in je werk zorgt dat je elke dag met voldoende energie voor de klas kan staan. Ik heb natuurlijk ook mijn mindere dagen zoals iedereen, maar heb voornamelijk voldoening in mijn werk. Om het plezier in het werk te houden heb ik geleerd duidelijk me grenzen aan te geven. In de klas, naar de ouders toe, binnen het team van collega’s en
naar de directie toe tijdig aangeven als je grenzen zijn bereikt. Marieke raadt haar collega’s in het vak aan in groeps- en individuele behandelplannen te noteren wat je ook werkelijk denkt waar te kunnen maken. Niet teveel willen beloven aan ouders en leerlingen, maakt dat meer haalbaar is en je geloofwaardig overkomt.
Marieke wil zeker ook haar expertise op gebied van gedragsproblematiek delen met andere leerkrachten. Zij verwacht dat vooral leerkrachten in het regulier onderwijs hier baat bij kunnen hebben. Met ingang van het passend onderwijs zal het regulier basisonderwijs meer kinderen in de klas hebben met gedragsproblemen en een individuele aanpak binnen het groepsplan moeten bieden. Dit vergt veel differentiatie en voorbereiding, structuur en een consequente aanpak door de hele school heen. Hoe doe je dit en wat betekent dit in de praktijk?
Op welke manier zou je dit willen doen?
Zij zou op de basisscholen in kleine groepjes willen praten en haar ervaringen willen delen of dat men bij haar op school komt kijken. Een andere wens is een film te maken met fragmenten uit het hele schooljaar om te laten zien wat speciaal basisonderwijs nou inhoudt. Dit zou voor leerkrachten en ouders moeten zijn. Vaak bestaat er toch een negatief beeld over speciaal basisonderwijs dat totaal
niet nodig is. Daarom is een verkiezing van ‘Leerkracht van het jaar’ zo belangrijk, omdat daarmee de leerkrachten worden gezien en zichtbaar maakt wat ze allemaal doen. Met Brigitta Gadella, de directeur van SWV de Eem gaat Marieke verder vorm geven aan de verkiezing van ‘Leerkracht van het Jaar’ in regio de Eem, zodat ook in het nieuwe schooljaar een afgevaardigde de leerkrachten vertegenwoordigd.
Wat zou jij met andere leerkrachten nog meer willen delen?
Dat vertrouwen winnen bij de leerling en de ouders/verzorgers het eerste is wat van belang is. Een veilige en vertrouwde omgeving bieden draagt bij aan het acceptatieproces van de leerling en ouders. De communicatie met ouders is daarom zo belangrijk. Een goede en open verstandhouding met de
ouders/verzorgers komt ten goede van het gedrag van het kind. Bestaat het vertrouwen dan kan je ook duidelijk je grenzen aangeven en kom je overtuigend over in wat je wel allemaal doet.
Hoe adviseer je leerkrachten dit te doen?
Door in gesprek te gaan en te blijven met de ouders en zo de ouderbetrokkenheid vergroten. Dit verschilt zeker van jaar tot jaar. Het ene jaar is het sterker dan het andere jaar. Dit jaar moet ze soms de ouders zelf even afremmen, zo enthousiast zijn ze. In gesprek met de ouders is zeer belangrijk, maar niet alleen belangstelling voor het kind op school, maar ook in de thuissituatie. Dit kan alleen met
een goed vertrouwen in elkaar.
Welk motto wil jij als ‘Leerkracht van het jaar’ in regio de Eem de andere leerkrachten meegeven?
Het motto dat ik elke leerkracht wil meegeven is:
“Blijf dicht bij jezelf!”
Speel geen toneel, maar doe wat je kan waarmaken. Houd plezier in je werk door duidelijk je grenzen aan te geven en in behandelplannen op te schrijven wat je ook werkelijk kan waarmaken. Wees hierbij overtuigend. Marieke zegt de groepen steeds groter te zien worden met als gevolg steeds meer tijd kwijt te zijn aan voorbereiding. Wanneer is de grens bereikt? Geef duidelijk aan wanneer jouw grens is bereikt.
Hoe zie jij de toekomst van passend onderwijs?
“Oeh dat vind ik moeilijk te zeggen”: vertelt Marieke. In al die jaren in het onderwijs ziet ze wel dat de samenstelling van de populatie zwaarder is geworden. Leerlingen met minder zware gedragsproblematiek blijven langer in het regulier onderwijs. Dit vergt veel voor de leerkrachten vooral op gebied van pedagogische veiligheid. Maar ook merkt Marieke de bezuinigingen vanuit de overheid. De klassen ook in speciaal basisonderwijs worden groter, terwijl er geen geld is voor een fulltime onderwijsassistent. Dit vergt veel van de leerkracht. Hoewel Marieke drie dagen voor de klas staat betekent niet dat het hier bij blijft. Daar komen nog bij de voorbereidingen, de verslagen, de gesprekken, het telefoontje met de ouder en de organisatie van extra activiteiten op school. Als leerkracht en school moet je sterk in je schoenen staan en is het zeer belangrijk dat je als gehele team er voor elkaar bent, zodat de kinderen niets te kort komen. De optimale ontwikkeling van de kinderen staat voorop.
Tot slot
Marieke wil nog even kwijt hoe belangrijk een goede samenwerking met je duo collega is. Dit betekent dat je met een gerust hart naar huis gaat en de volgende keer verder kan bij waar je collega was gebleven. Ieder is als persoon anders en dit uit zich ook in het lesgeven, maar de basisregels blijven hetzelfde. Dit gaat de hele school door. Zij voelt ook dat de directie van Boulevard 410 achter het hele
team staat en voor Marieke voelt de school aan als een warm bad. Dat gevoel wil ze ook creëren voor haar leerlingen en de ouders/verzorgers. Dit lukt Marieke toch aardig zou je zeggen, je wordt niet voor niets gekozen als ‘ Leerkracht van het
Jaar’. Marieke staat symbool voor veel collega’s die elke keer weer er alles voor doen het beste uit de leerling te halen. Want dat is toch waar het om draait in het onderwijs.